Nöbetçi Eczaneler
Çin, yalnızca 10 dakikada şarj olabilen ve bir arabayı fişe takmadan yüzlerce kilometre boyunca çalıştırabilen devrim niteliğinde bir araba aküsü geliştirdi. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) hazırladığı bir raporda, Çin’in mevcut teknolojilerden çok daha fazla enerji depolayan yeni piller geliştirmesine olanak tanıyan kimyadaki “dikkate değer” gelişmeler övüldü.
Yeni Batarya Teknolojisi
IEA, şarj edilmeden 250 mil (yaklaşık 400 kilometre) yol kat edebilen EV pillerinin altını çizdi. Raporun yazılmasından bu yana duyurulan yeni versiyonlar ise 600 mil (yaklaşık 965 kilometre) yol kat edebiliyor. Bu yeni bataryalar, şarj sürelerini ve menzil kaygısını önemli ölçüde azaltarak, elektrikli araçların daha geniş kitleler tarafından benimsenmesini sağlayabilir.
IEA’nın Küresel Kritik Mineraller Görünümü raporu, Çinli pil şirketi CATL’nin geliştirdiği “Shenxing” pili vurguladı. Bu pil, on dakikalık şarjla 400 kilometre menzil sunabiliyor. Raporda, bu bataryanın yıl sonuna kadar elektrikli araçlarda kullanıma sunulacağı belirtildi.
Çin’in Batarya Üretimindeki Hâkimiyeti
Rapor, Çin’in pil üretimi için gerekli hayati malzemelerin tedarikinde artan hâkimiyetine ilişkin alarm verdi. Çin’in tedarik zincirleri üzerindeki sıkı kontrolü, dünya çapında net sıfır üretimin “aşırı hava koşulları, ticari anlaşmazlıklar veya jeopolitik” nedenlerle kesintiye uğrayabileceği anlamına geliyor.
IEA, Çin’in pil kimyasında kendisini Batı’daki rakiplerinin çok ilerisine taşıyan bir dizi atılım yaptığını belirtti. Son beş yılda, lityum demir fosfat (LFP) katot kimyasının yeniden canlanması, pillerdeki ölü alanı ortadan kaldırarak enerji yoğunluğunu kabaca iki katına çıkarmış ve menzili büyük ölçüde genişletmiştir.
Kritik Mineraller ve Küresel Tedarik Zinciri
IEA raporu, Çin’in pil üretimi için hayati öneme sahip mineraller açısından küresel pazarın çoğunu köşeye sıkıştırdığını belirtti. Lityum, kobalt, nikel, grafit ve bakır gibi minerallerin dünya çapındaki arzını, talebini ve kullanımlarını inceledi. Çin, bu minerallerin küresel tedarikine hâkim durumda.
Örneğin, 2030 yılında pil sınıfı grafitin %90’ından fazlası ve rafine edilmiş nadir toprak elementlerinin %77’si Çin’den gelecek. Bu yüksek seviyedeki arz yoğunlaşması, tedarik zincirlerini ve rotalarını aşırı hava koşulları, ticaret anlaşmazlıkları veya jeopolitik nedenlerden kaynaklanan aksamalara karşı daha savunmasız hale getiriyor.
Elektrikli Araç Pazarında Çin’in Hâkimiyeti
Çin’in elektrikli araçlardaki küresel hâkimiyeti, büyük iç pazarının ve tüketicilere sunulan sübvansiyonların bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Geçen yıl dünya çapında satılan tüm elektrikli araçların %60’ı Çinli alıcılara gitmiştir. Çin’in başarısının büyük bir kısmı, pil boyutunu önemli ölçüde artırmadan elektrikli araçlara çok daha geniş menzil ve daha hızlı şarj süreleri sağlayan yeni teknolojilerin uygulanmasına bağlıdır.
Diğer Enerji Teknolojilerindeki Hâkimiyet
IEA araştırması, Çin’in enerji dönüşümü için hayati öneme sahip bir dizi diğer mineral ve ilgili teknolojilerdeki hâkimiyetine de işaret etti. Küresel güneş paneli arzının %90’ı Çin’den geliyor. Ülke aynı zamanda sudan hidrojen elde etmek için kullanılan elektrolizörlerde de lider durumdadır. Hepsi aynı mineral setine dayanan rüzgar türbinleri ve transformatörler ve kablolar gibi ilgili altyapılar da aynı eğilimi göstermektedir.
Bu gelişmeler, elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji teknolojileri için gerekli olan kritik minerallerin ve bileşenlerin tedarik zincirlerinde Çin’in önemli bir rol oynadığını gösteriyor.